سید خراسانی (8)

بحث ما در روایات خراسانی است. روایتی از دلائل الامامة محمد بن جریر الطبری (الشیعی) نقل کردیم که ایشان سلسله سند را اینگونه ذکر میکند:

بإسناده اخبرنی ابوالحسین محمد بن هارون عن الحسن بن علی بن فضال، عن عبد الله الکنانی، عن موسى بن بکر، قال: حدثنی بشیر النبال، قال: کنت عند أبی عبد الله

در بررسی سندی، محمد بن هارون موسی را بررسی کردیم و ا مروز بشیر نبال که سلسله سند به ایشان منتهی میشود؛ ارزیابی میکنیم.

بشیر نبال:

الف: اسم بشیر نبال در رجال شیخ طوسی آمده است. شیخ، گاهی ایشان را از اصحاب امام باقر7 و گاهی از اصحاب امام صادق7 میداند.(نکته ای که در رجال شیخ طوسی باید به آن توجه کرد این است که ملاک شیخ هم عصر بودن ا فراد با ا مام معصوم است، لذا ا بن زیاد را از اصحاب امام حسین7 و یا زیاد ا بن ا بیه، از اصحاب امام علی7 میدا ند و این دلیل وثاقت آنها نیست مگر اینکه تصریح به وثاقت نماید.)

ب: مرحوم کشی حدیثی را که در طریق آن محمد بن سنان و صالح بن ا بی حماد است، از بشیر نبال نقل میکند. علامه حلی در بحث سندی این روایت میفرماید: « لیس صریحاً فی تعدیله و أنا فی روایته متوقف »[1] (من در روایت بشیر توقف میکنم)

مرحوم مامقانی به علامه اشکال می‌کند که اگر شما توقف در روایت وی میکنید پس چرا اسم ایشان را در قسمت اول کتاب خلاصة الاقوال خویش میاورید؟ (چون روش علامه در خلاصة الاقوال اینگونه است که عدول را در قسمت اول و ضعاف را در قسمت دوم کتاب خود بیان میکند.)

استاد: اگر چه روش علامه بر همین مبناست ولی علامه تصریح بر خلاف روش دارد بنا برا ین ظاهرا اشکال مامقانی وارد نباشد.

رسالت امام زمان در دوران غیبت: عبور دادن بشر از ظاهر به باطن

این تابلو و نگاه به امام زمانg و دورانی که ما در آن قرار داریم به عنوان «دوران غیبت»، رسالت امام زمان را هم خیلی سنگین می‌کند، چون آن رسالت عبور دادن همه افراد بشری است در دوران ظهورش، از مرتبه ظاهر به باطن، که خیلی باید مشکلات، سختی‌ها، فشارها، ایجاد شود چون با فشارها و سختی‌هاست که این تعلقات گسسته می‌شود، آن حالت خلوص ایجاد می‌شود، لذا در قرآن میفرماید: «فَإِذا رَکِبُوا فِی الْفُلْکِ» ‏ اینها وقتی در کشتی می‌نشینند و حالت غرق بر آنها احاطه پیدا می‌کند، آنگاه است که «دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصینَ لَهُ الدِّینَ» خدا را با اخلاص می‌خوانند[1]، اگر می‌خواهد تعلقات ریخته شود و انقطاع ایجاد بشود و آن رابطه باطنی محقق شود]، نیاز به شدائد است که از اسباب ظاهری جدا بشود[.

«سنّتِ غیبتِ حجّت» در عین «وجود حجّت» چیست؟

اصل بحث «وجود امام زمان»، واقعاً یکی از عجایب روزگار است. هرچند ما با «حجاب عادت» عادت کردیم و این وجود شاید خیلی برایمان تعجب آور نباشد، اما اینکه خداوندمتعال اینطور سنّتی را قرار داده، و این سنت را به عنوان «سرّی از اسرار خودش»، و «امری از امور خودش»، در روایات شریف معرفی کرده است، که «الغیبةُ سرٌّ من اسرارِ الله، و امرٌ من امرِ الله»[1]، یعنی اینطور نیست که غیبت فقط عِقاب باشد، که اگر غیبت آمده فقط بعنوان جزا و عقاب برای مؤمنین باشد که چون رعایت نکردند، یا به عنوان اینکه چون غیرمؤمنین آمادگی نداشتند خداوند «حجّتِ خودش» را غایب کرده است، که ما غیبت را فقط از ظلم و جور بندگان ببینیم که غیبت از باب جزا و عقاب باشد.

نه!، این جزاء خودش یکی از علت ها در «طولانی شدن غیبت» است. اگر روایات وارد شده که علت غیبت این ]ظلم بندگان[ (و جزاء آنان در غیبت) است این به عنوان یک مُثبِت است، یکی از علّت ها، که علت «طولانی شدنِ غیبت» است (نه علّتِ «اصل غیبت»). اما «اصل الغیبة» جزء یکی از عظیم ترین «مواطن انسانی» است که باید ایجاد میشد. یعنی اینکه چه ظلمِ ظالمی درکار بود و چه ظلمِ ظالمی در کار نبود، خداوندمتعال «اصل غیبت» را محقق میکرد.

دستورالعمل چگونه از اصحاب امام زمان عج شویم

ازامام صادق علیه السلام  در تفسیر برهان از کتاب تفسیر عیاشی و هم چنین از کتاب ثواب الاعمال نقل شده است :

«هر کس سوره بنی اسرائیل را در هر شب جمعه بخواند، نمی میرد تا امام قائم عج را درک کند و از اصحاب آن بزرگوار باشد.»

دستورالعمل دیدار با امام زمان از جانب علامه طباطبایی

استاد قائمی فرموده بودند:

یک قضیه ای پیش آمد که نامه ای به علامه طبا طبا ئی نوشتم و سوالاتی کردم . در ضمن نامه نوشتم که مثلا من فلان مسئله را میدانم و سوالم اینست،ایشان در جواب فرمودند که دستور العمل ملاقات امام عصر سلام الله علیه اینست که شب های جمعه سوره (ص) و صبح جمعه زیارت(آل یس) بخوانید.